इटहरी : इटहरीमा दैनिक जसो हात्तीका बथान मानव बस्तीमा पस्ने सङ्केत देखिएपछि खाडल खन्न सुरु गरिएको छ ।
इटहरी उपमहानगरपालिका २ शान्तिनगरमा दैनिक जसो दुई दर्जन बढी हात्तीको सङ्ख्या आउने गरेको र मानव बस्तीमै पस्ने सङ्केत देखिएपछि वारपार खाडल खन्न सुरु गरिएको हो ।
इटहरी उपमहानगरपालिकाका मेयर हेमकर्ण पौडेलसँगको समन्वयमा उपमहानगरकै जेसीभीले खाडल खन्ने काम भइरहेको स्थानीय रोशन अधिकारीले बताए । उनका अनुसार इटहरी–धरान सडक खण्डको तरहरास्थित पानीपियादेखि इटहरी २ प्रवेश गर्ने हात्ती चोकसम्म क्षेत्रीय कृषि अनुसन्धान निर्देशनालयको जमिनमा पर्ने क्षेत्रमा ६ फिट अग्लो खाडल खन्न सुरु गरिएको हो ।
यसैगरी हात्ती चोक पूर्व सेरा खोलासम्मको क्षेत्रमा उपमहानगरपालिकाको सहयोगमा खाडल खन्ने काम धमाधम भइरहेको अधिकारीले बताए ।
‘हात्ती मानव बस्तीमा प्रवेश गर्न नदिनका लागि उपमहानगरसँगको समन्वयमा खाडल खनिएको हो,’ अधिकारीले भने, ‘दिउँसोको समयमा पनि हात्ती मानव बस्ती नजिकैको जङ्गलमै रहने भएकाले मानवीय क्षति हुन नदिन सचेतसमेत गराइएको छ ।’
उनका अनुसार केही दिनअघि मात्रै पनि २९ वटा सङ्ख्यामा हात्तीका बथान आएका थिए । त्यसमा केही छावा ९बच्चा०समेत रहेका छन् ।
हात्ती मानव बस्तीमा प्रवेश गरी धनजनको क्षति हुन नदिनका लागि खाडल खन्न बाध्य भएको स्थानीयबासीको भनाइ छ । पछिल्लो पटक १८ दिनयता दैनिक रात र बिहानको समयमा हात्तीका बथान मानव बस्तीमा पस्ने प्रयास भइरहेको स्थानीयबासीले बताएका छन् ।
स्थानीयका अनुसार हाल आलोपालो गरी रातभर जाग्राम बसेर दाउरा बालेर, साइरन बजाएर हात्ती धपाउने काम भइरहेको छ । यद्यपि, दैनिक हात्तीका बथान आउन थालेकाले आजित भएपछि खाडल खनिएको बताइन्छ ।
यस्तै, साँझ ६ बजेदेखि बिहान ६ बजेसम्म पानीपियादेखि हात्ती चोक सडक खण्डमा प्रवेशसमेत निषेध गरिएको स्थानीय ध्रुव नेपालले बताए ।
दैनिक हात्तीले सताएपछि साँझ ६ बजेदेखि बिहान ६ बजे सम्म प्रवेश निषेध गरिएको उनको भनाइ छ । दुई खण्डमा ढाट लगाएर नेपाल प्रहरी, वन रक्षक तथा नगर प्रहरीहरू समेत परिचालन गरिएको नेपालले बताए ।
करिब दुई महिनायता हात्तीबाट प्रताडित बन्दै आएका स्थानीयहरू रातभर आगो बालेर जाग्राम बस्न बाध्य हुनुपरेकाले यसको दीर्घकालीन समाधान गरिदिन उनले प्रशासनसमक्ष अनुरोध गरेका छन् ।
उता, कोसी प्रदेश सरकारले भने हात्ती प्रभावित क्षेत्रमा ‘हात्ती कोरिडोर’ बनाउने भएको छ । यसका लागि प्रदेश पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्रालयले अध्ययन गर्ने भएको छ ।
हात्तीको जैविक मार्गको विस्तृत अध्ययन गरी त्यस क्षेत्रको ‘स्याटलाइट म्यापिङ’ गरी हात्ती कोरिडोर निर्माण गर्न यस्तो प्रयास गर्न लागिएको हो ।
चालु वर्षको बजेट कार्यान्वयन मार्गदर्शन जारी गर्दै मन्त्रालयले हात्ती–मानव द्वन्द्व न्यूनीकरण गर्न हात्ती कोरिडोरको अध्ययन गरी त्यसको सिमाना पहिचान गर्ने र व्यवस्थापनका लागि रणनीति तर्जुमा गर्ने जनाइएको छ ।
झापाको जलथल क्षेत्रमा पर्ने जङ्गलमा दर्जनभन्दा बढी रैथाने हात्ती रहेको साथै भारततिरबाट प्रवेश गर्ने हात्तीहरूले झापा, मोरङ र सुनसरीका विभिन्न स्थानमा क्षति पुर्याउने गरेका छन् ।
पछिल्लो समय कोसी प्रदेशका सुनसरी, मोरङ, झापामा भारतबाट आएका जङ्गली हात्ती मानव बस्तीमा पसेर धनजनको क्षति गर्दै आएका छन् ।
सुनसरीको वराहक्षेत्र, इटहरी, मोरङको बेलबारी, कानेपोखरी, सुन्दरहरैँचा, झापाको बुद्धशान्ति, दमकलगायतका क्षेत्रमा जङ्गली हात्तीले क्षति गर्दै आएको छ । पछिल्लो केही महिनाको अवधिमा जङ्गली हात्तीको आक्रमणबाट कोसी प्रदेशमा दर्जन बढीको मृत्यु भइसकेको छ ।
हात्ती आक्रमणबाट मानिसको मृत्यु हुन नदिन र धनको क्षति हुन नदिन प्रशासनले चासो दिनुपर्ने पीडितहरूको माग छ ।
Discussion about this post