भोजपुरकी एकल महिला राईको लोभलाग्दो अर्ग्यानिक तरकारीखेती

भोजपुर : टेम्केमैयुङ गाउँपालिका–४ नागीकी एकल महिला मायादेवी राई अहिले गाउँकै प्रेरणादायी किसान बनेकी छन्। राईले शिक्षण पेसा छाडेर चार वर्षअघिदेखि अर्ग्यानिक तरकारी खेतीमा लागेकी छन्।

राईले ‘इसुक्षा पशुपन्छी तथा मत्स्यपालन फार्म’ दर्ता गरी व्यावसायिक तरकारी खेती गरिरहेकी छन्। उनले बन्दाकोभी, काउली, ब्रोकोली, टमाटर, भेडेखुर्सानी, एक्वास, प्याजलगायत तरकारी अर्ग्यानिक विधिबाट उत्पादन गर्छिन्। गाउँघरमै पाइने गाईभैँसी, बाख्रा र बङ्गुरको गोबर प्रयोग गरेर बनाएको प्राङ्गरिक मल प्रयोग गरी पूर्णतया अर्ग्यानिक उत्पादनमा जोड दिएको उनको भनाइ छ।

‘व्यावसायिक रूपमा अर्ग्यानिक तरकारी उत्पादन गरिरहेकी छु,’ उनले भनिन् , ‘यहाँ उत्पादन भएको तरकारी स्थानीय बजारमा लगेर बिक्री गर्छु। घरखर्च चलाउन समस्या छैन, अब अझै विस्तार गर्ने योजनासहित काम गरिरहेकी छु।’

उनले शिक्षण पेसा छाडेर खेतीमा लागेको कारणबारे बताउँदै भनिन् , ‘कृषि कर्ममा मेहनत गर्न सके राम्रो आम्दानी गर्न सकिन्छ। तर हामी व्यावसायिक बन्नुपर्छ। राज्यबाट आवश्यक सहयोग र बजार व्यवस्थापन भए अझ धेरै किसानलाई राहत पुग्छ।’

गाउँपालिका उपाध्यक्ष रमादेवी राईले टेम्केमैयुङमा कृषि र पर्यटनको राम्रो सम्भावना भएकाले गाउँपालिकाले यी दुई क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर नीति बनाएको बताइन् । ‘टेम्केमैयुङमा कृषि र पर्यटनको राम्रो सम्भावना छ,’ उपाध्यक्ष राईले भनिन् , ‘किसानलाई व्यावसायिक बनाएर आयआर्जनसँग जोड्न विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ।’

वडा नं ४ का वडाध्यक्ष हर्कराज राईले किसानलाई मौरीपालन, जडीबुटीखेती, सुन्तला र कागतीखेतीमा व्यावसायिक बन्न सहयोग गरिएको बताए। ‘हाम्रो वडामा तरकारी खेतीमा लाग्ने किसानको सङ्ख्या बढ्दो छ,’ वडाध्यक्ष राईले भने, ‘नागी क्षेत्र मौरीपालनका लागि पनि उपयुक्त भएकाले मौरीपालक किसानलाई प्रोत्साहनका कार्यक्रम चलाइरहेका छौँ।’

गाउँपालिका अध्यक्ष सरोज बस्नेतले माटो सुहाउँदो खेती प्रणालीमा जोड दिँदै किसानलाई नगदेबालीतर्फ आकर्षित गर्न कार्यक्रम अघि बढाएको जानकारी दिए। टेम्केमैयुङमा धेरै उर्वरभूमि भएकाले किसानलाई व्यावसायिक योजनाका आधारमा प्रोत्साहनका कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको उनले बताए।