चाडपर्व आयो, मन खुसी छैन

काठमाडौँ : देशमा बडादशैँ प्रारम्भ भइसकेको छ। सोमबार घटस्थापनासँगै घरघरमा जमरा राखेर नेपालीहरूले चाडपर्वको सुरुवात गरे। तर, यो वर्षको दसैँमा विगतजस्तो उत्साह र उल्लास भने देखिँदैन।

शङ्खमूल पार्क नजिकै माटो र बालुवा खोज्दै गरेकी गोमा विष्टले यसपालिको चाडपर्वलाई मन भारी पारेर迎 गर्नुपर्ने बताए। “दसैँ त आयो, तर मन खुसी छैन,” उनको भनाइ थियो। गोमाको अनुभवजस्तै धेरै नेपालीका मनमा जेनजी आन्दोलनको गहिरो घाउ अझै ताजा छ। सहिदका परिवार शोकमा छन्, घाइतेहरू अस्पतालमा छन्, अनि बाँकी जनतामा पनि असुरक्षाको डर र निराशा छ।

असुरक्षाबीचको पर्व

पाटनका भक्तमान श्रेष्ठले यसपालि सडक गल्ली सुनसान भए पनि मन शान्त नहुने बताए। “प्रहरी कार्यालय जलेका छन्, अपराधीहरू बाहिरै छन्, यस अवस्थामा कसरी सुरक्षित महसुस गर्ने?” उनको चिन्ता हो।

जेनजी आन्दोलनमा सहभागिता जनाएका बानेश्वरकी भवानी निरौलाले साथीहरू घाइते भएको र केहीले ज्यान गुमाएको पीडामध्ये आफूले पर्व मनाउने कुनै उत्साह नपाएको सुनाइन्। “गोली लागेर साथी अस्पतालमा छ, दसैँमा कसरी खुसी होस्?” उनले भनिन्।

बजारमा उत्साह कम

विगतमा चाडपर्व नजिकिँदा बजारमा भीडभाड हुने गर्थ्यो। तर, यसपालि फुटपाथ बजारका व्यापारी विक्रम भट्टराईले किनमेलमा उत्साह नदेखिएको बताए। “एक साताअघि भएको गोलीकाण्ड अझै कानमा गुन्जिरहेको छ,” उनले भने।

कोटेश्वरकी टीका गौतम भने दसैँका लागि आवश्यक सामान र बालबालिकाका लागि लत्ताकपडा किन्न भृकुटीमण्डप पुगेकी थिइन्। तर, उनले पनि मनमा चाडको उमङ्ग नआएको जनाइन्। “केटाकेटीलाई खुसी पार्न किनमेल गरेकी हुँ, तर आफ्नै मनमा चाडको रमाइलो छैन,” उनले भनिन्।

मनोवैज्ञानिक दृष्टिकोण

मनोविद् गोविन्द ढकालका अनुसार चाडपर्वले सामान्यतया तनाव घटाउने, सामाजिक सद्भाव बढाउने र मनमा उत्साह ल्याउने भूमिका खेल्छ। तर, यस वर्ष देशको राजनीतिक अस्थिरता र असुरक्षित वातावरणका कारण समाजमा चाडपर्वलाई रमाइलो बनाउन कठिन भएको उनको बुझाइ छ।

जेनजी आन्दोलनको छाया

जेनजी आन्दोलनका क्रममा ७० भन्दा बढी युवाको मृत्यु, सयौँ घाइते, सार्वजनिक संरचना ध्वस्त र कैयौँ कैदी भागेका घटनाले देशलाई असुरक्षा र पीडामा डुबाएको छ। यस्तो अवस्थामा दसैँलाई पूर्ण उत्साहका साथ मनाउन गाह्रो भएको जेनजी पुस्ताका अगुवाहरू बताउँछन्।

तर, उनीहरूको आह्वान छ— परापूर्वकालदेखि चली आएको मौलिक पर्वलाई आफ्नो गच्छेअनुसार मनाउँदै धर्म र संस्कृतिको संरक्षणमा सबैले योगदान दिनुपर्छ।