इरानले तीन कैदीको औँला काट्दै, गत बर्ष मात्रै १५३८ कैदीलाई फाँसी

तेहरान : इरानले तीन जनालाई यस्तो सजाय दिने भएको छ, जसका कारण विश्वभर आलोचना भइरहेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार सङ्गठन एमनेस्टी इन्टरनेशनलले इरानी प्रशासनले तीन कैदीको औँला काट्ने तयारी गरिरहेको चेतावनी दिएको छ । सन् २०१९ मा डकैती गरेको आरोपमा उनी हाल उर्मिया केन्द्रीय कारागारमा छन् । तीन कैदीहरूलाई अङ्ग काट्ने सजाय दिइएको थियो र मार्चमा यो सजाय छिट्टै कार्यान्वयन हुने जानकारी दिइएको थियो। यी तीन कैदीको नाम हादी रोस्तामी, मेहदी शर्फियान र मेहदी शाहिवन्द हुन्। एमनेस्टी इन्टरनेशनलले इरानको क्रूर निर्णय र यसको अमानवीय कानुनको कडा आलोचना गरेको छ र यसलाई अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको विरुद्धमा प्रत्यक्ष यातना र मानव मर्यादामा आक्रमण भनेको छ। तीनै कैदीले आफूमाथि लागेको आरोप अस्वीकार गरेका छन् । उनीसँग जबरजस्ती बयान लिइएको बताए । आफूलाई कुटपिट, कुटपिट र उल्टो झुन्डाएर यातना दिएको कैदीहरूले बताएका छन् । हदीस रोस्तामीले आफ्नो नाडी भाँचिएको बताइन् भने मेहदी शाहिवन्दले कारागारका अधिकारीहरूले उनलाई बलात्कारको धम्की दिएको आरोप लगाए। गत अक्टोबरमा पनि दुई जना कैदीलाई यस्तै सजाय दिइएको थियो । उनीहरू दुवै दाजुभाइ हुन् र उर्मिया जेलमा थुनिएका थिए । इरानको सरकारी रेडियोले सन् २०१० मा एक महिनाभित्र अपराधीहरूको हात काटिएको दुई वटा घटना भएको बताएको थियो। ती मध्ये एकको अपराध यो थियो कि उसले चकलेट पसलबाट चोरी गरेको थियो। एमनेस्टी इन्टरनेशनलले सन् २०२४ मा मृत्युदण्डको सजायको सम्बन्धमा प्रतिवेदन पनि सार्वजनिक गरेको छ। प्रतिवेदनमा सन् २०१५ पछि सन् २०२४ मा सबैभन्दा बढी मृत्युदण्ड दिने घटना सार्वजनिक भएको बताइएको छ। त्यसमा पनि इरान सबैभन्दा अगाडि छ भने साउदी अरेबिया र इराक पछि छन् । सन २०२४ कम विश्वभर १५३८ कैदीहरूलाई फाँसी दिइएको थियो, जसमध्ये ९१ प्रतिशत मुद्दाहरू यी तीन देशका थिए। इरानमा मात्रै ९७३ जनालाई मृत्युदण्ड दिइएको थियो भने साउदी अरबमा ३ सय ४५ र इराकमा कम्तीमा ६३ जनालाई मृत्युदण्ड दिइएको थियो ।