विराटनगरको फोहोर विवाद सुल्झियो: ७ बुँदे सहमतिपछि दरैयामा विसर्जन सुरु

विराटनगर : विगत पाँच दिनदेखि विराटनगर महानगरपालिकामा थुप्रिएको फोहोर उठ्न सुरु भएको छ। नयाँ विसर्जन स्थल (ल्याण्डफिल साइट) लाई लिएर स्थानीय र महानगरबीच देखिएको विवाद जिल्ला प्रशासन कार्यालय मोरङमा भएको बहुपक्षीय छलफलपछि साम्य भएको हो।

विराटनगर–१६ स्थित दरैयामा फोहोर फाल्न छिमेकी बर्जु गाउँपालिकाका बासिन्दाले गरेको अवरोध ७ बुँदे सहमतिसँगै हटेको छ।

किन भएको थियो विवाद?
एक दशकदेखि वडा नं. ६ को ब्रम्हपुरामा फोहोर फाल्दै आएको महानगरले पुस १ गतेदेखि दरैयामा रहेको आफ्नै जग्गामा फोहोर व्यवस्थापन सुरु गरेको थियो। तर, स्वास्थ्यमा असर पर्ने र दुर्गन्ध फैलिने भन्दै बर्जुका बासिन्दाले सडक अवरुद्ध गरेपछि महानगरको दैनिक १०५ देखि ११५ मेट्रिक टन फोहोर संकलन कार्य ठप्प भएको थियो।

के-के छन् सहमतिका ७ बुँदा?
छलफलले विराटनगर–१६ का वडा अध्यक्ष उद्धवकुमार भुजेलको संयोजकत्वमा बर्जुका प्रतिनिधि र स्थानीय सम्मिलित 'अनुगमन समिति' गठन गरेको छ। समितिको रोहबरमा निम्न बुँदा कार्यान्वयन गर्ने सहमति भएको छ:

दुर्गन्ध नियन्त्रण: फोहोरको थुप्रोमा दुर्गन्ध फैलिन नदिन दैनिक रूपमा प्रभावकारी केमिकल छर्किनुपर्ने।

वैज्ञानिक व्यवस्थापन: खसालिएको फोहोरलाई तत्काल माटोले पुर्नुपर्ने।

सडक स्तरोन्नति: विसर्जन केन्द्रसम्म पुग्ने सडकलाई तत्काल मर्मत तथा स्तरोन्नति गर्ने।

स्वास्थ्य सुरक्षा: फोहोर ढुवानी गर्ने गाडीलाई अनिवार्य रूपमा त्रिपालले छोप्नुपर्ने।

बाढी नियन्त्रण: वर्षायाममा केसलिया खोलाको पानी ल्याण्डफिल साइटमा पस्न नदिन बैशाखभित्रै बलियो तटबन्ध वा पर्खाल निर्माण गर्ने।

नियमित अनुगमन: समितिले दैनिक कार्य प्रगतिको अनुगमन गर्ने।

स्थानीय सरोकार: स्थानीयको स्वास्थ्य र वातावरणमा पर्ने प्रभावलाई न्यूनीकरण गर्न महानगरले थप प्रयास गर्ने।

शान्तिका लागि वातावरण नेपालका व्यवस्थापक एकराज खनालका अनुसार सहमतिलगत्तै रोकिएका गाडीहरू दरैयातर्फ जान थालेका छन्। यद्यपि, स्थानीयले सहमति अक्षरसः पालना नभए पुनः अवरोध गर्ने चेतावनी दिएका छन्।

महानगरले आफ्नै स्वामित्वको जग्गामा वैज्ञानिक ढंगले फोहोर व्यवस्थापन गर्ने प्रतिवद्धता जनाएसँगै ५ दिनदेखि दुर्गन्धित बन्दै गएको विराटनगरको बजार क्षेत्र अब सफा हुने देखिएको छ।